Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

in carcerem (carcere

  • 1 carcer

    ens m.
    1) темница, тюрьма
    2) узник C; бран. острожник, колодник Ter, LM
    3) преим. pl. отправная точка на ристалищах, старт, начальный барьер
    carceribus missi currūs H — колесницы, помчавшиеся от барьера
    4) начало, исходное положение
    ad carceres a calces revocari погов. C — вернуться от финиша к старту, т. е. начать опять сначала

    Латинско-русский словарь > carcer

  • 2 тюрьма

    carcer [eris, m]; nervus [i, m] (in nervis teneri; in nervo atque compedibus aetatem agere); vinculum [i, n]; custodia [ae, f]; lautumiae [arum, fpl]; tenebrae [arum, fpl]

    • заключать в тюрьму in carcerem [carcere] includere; carcerare

    • быть посаженным в тюрьму in vincula duci

    • быть выпущенным из тюрьмы emitti e carcere

    • государственная тюрьма vincula publica

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > тюрьма

  • 3 carcer

    carcer, eris, m. (sikulisch κάρκαρον), die Umfriedigung, die Umzäunung, dah. I) das Gefängnis, der Kerker, Gewahrsam, A) eig.: nervus, carcer, moletrina, Cato fr.: ostium carceris, Cic.: ianitor carceris, Cic.: custos carceris, Manil. u. carcerum custodes, Firm. math.: ratio carceris, Cic.: plenus carcer damnatis, Sen. rhet.: vadere in carcerem, Cic.: in carcerem ducere, condere, conicere, contrudere, Cic.: in carcerem includere, Cic., carcere includere, Liv.: in carcere includi, Cic.: in carcere includi inter fures nocturnos, Liv.: vinculis et carcere fatigare alqm, Cic.: emitti e carcere, Cic.: carcerem aperire, Lact.: carcerem refringere, Liv.: carcerem effringere, Tac.: sunt ita multi, ut eos carcer capere non possit, Cic. – vom Körper (als dem Gefängnis der Seele, vgl. Macr. somn. Scip. 1, 10, 9 sqq.), qui e corporum vinculis tamquam e carcere evolaverunt, Cic.: illa vincula carceris rumpere, Cic.: in corpora ire iussisse (animas), quorum indutae carceribus etc., Arnob. 2, 45: haec (mors) e carcere educit, Sen. ad Marc. 20, 2. – B) meton.: 1) = die eingekerkerten Verbrecher, in me carcerem effudistis, Cic. Pis. 16. – 2) als Schimpfwort, etwa = Schurke, Ter. Phorm. 373: carcer vix carcere dignus, Lucil. sat. 28, 62 (cf. inc. 141). – II) die Schranken der Rennbahn, gew. (in Prosa immer) im Plur., carcere od. carceribus effundi od. se effundere, Verg.: e carceribus exire, Varr. LL. u. Cic.: e carceribus emitti cum alqo, Cic.: carceribus missi currus, Hor.: exspectant vel uti consul cum mittere signum volt omnes avidi spectant ad carceris oras, quam mox emittat pictis e faucibus currus, Enn. ann. 87 sqq.: im Bilde, nemini fortuna currum e carcere intimo missum labi inoffensum per aecor (= aequor) candidum ad calcem sivit, Varr. sat. Men. 288: ad carceres a calce revocari, das Leben von neuem beginnen, Cic. de sen. 83; vgl. Cic. de amic. 101. Varr. r. r. 1, 3 u. 2, 7, 1.

    lateinisch-deutsches > carcer

  • 4 carcer

    carcer, eris, m. (sikulisch κάρκαρον), die Umfriedigung, die Umzäunung, dah. I) das Gefängnis, der Kerker, Gewahrsam, A) eig.: nervus, carcer, moletrina, Cato fr.: ostium carceris, Cic.: ianitor carceris, Cic.: custos carceris, Manil. u. carcerum custodes, Firm. math.: ratio carceris, Cic.: plenus carcer damnatis, Sen. rhet.: vadere in carcerem, Cic.: in carcerem ducere, condere, conicere, contrudere, Cic.: in carcerem includere, Cic., carcere includere, Liv.: in carcere includi, Cic.: in carcere includi inter fures nocturnos, Liv.: vinculis et carcere fatigare alqm, Cic.: emitti e carcere, Cic.: carcerem aperire, Lact.: carcerem refringere, Liv.: carcerem effringere, Tac.: sunt ita multi, ut eos carcer capere non possit, Cic. – vom Körper (als dem Gefängnis der Seele, vgl. Macr. somn. Scip. 1, 10, 9 sqq.), qui e corporum vinculis tamquam e carcere evolaverunt, Cic.: illa vincula carceris rumpere, Cic.: in corpora ire iussisse (animas), quorum indutae carceribus etc., Arnob. 2, 45: haec (mors) e carcere educit, Sen. ad Marc. 20, 2. – B) meton.: 1) = die eingekerkerten Verbrecher, in me carcerem effudistis, Cic. Pis. 16. – 2) als Schimpfwort, etwa = Schurke, Ter. Phorm. 373: carcer vix carcere dignus, Lucil. sat. 28, 62 (cf. inc. 141). – II) die Schranken der Rennbahn, gew. (in Prosa immer) im Plur., carcere od. carceribus effundi od. se effundere, Verg.: e
    ————
    carceribus exire, Varr. LL. u. Cic.: e carceribus emitti cum alqo, Cic.: carceribus missi currus, Hor.: exspectant vel uti consul cum mittere signum volt omnes avidi spectant ad carceris oras, quam mox emittat pictis e faucibus currus, Enn. ann. 87 sqq.: im Bilde, nemini fortuna currum e carcere intimo missum labi inoffensum per aecor (= aequor) candidum ad calcem sivit, Varr. sat. Men. 288: ad carceres a calce revocari, das Leben von neuem beginnen, Cic. de sen. 83; vgl. Cic. de amic. 101. Varr. r. r. 1, 3 u. 2, 7, 1.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > carcer

  • 5 carcer

    carcĕr, ĕris, m. [st2]1 [-] prison, geôle, cachot. [st2]2 [-] Ter. gibier de prison, gibier de potence, vaurien, pendard, maraud, coquin (qui mérite la prison). [st2]3 [-] la prison, les prisonniers, les détenus. [st2]4 [-] lieu sombre et renfermé; cellule (de lupanar, de bordel). [st2]5 [-] surtout au plur.: loges (des animaux, d'où partaient ceux qui faisaient des courses dans les jeux de cirque). [st2]6 [-] au fig. point de départ, commencement.    - cf. gr. κάρκαρον.    - in carcerem committere (conjicere), Cic.: mettre en prison, faire mettre en prison.    - carceribus caliginis inferi retrudere, Aug. Civ. 11: reléguer dans des cachots ténébreux de l'enfer.    - in me carcerem effudistis, Cic.: tu as déchaîné contre moi les détenus.    - Pleminius in inferiorem demissus carcerem est necatusque, Liv. 34: Pléminius fut jeté dans un cachot souterrain où on le mit à mort.    - tribunatu carcerem totum in forum effudit, Cic.: pendant son tribunat, il a répandu dans le Forum toute la fange des prisons.    - stare multis in carcere fornicis annis, Juv. 10: rester pendant de nombreuses années au fond d'un bordel.    - a carceribus ad calcem, Cic.: depuis le commencement jusqu'à la fin.    - a carceribus ad metas, Cic.: depuis le commencement jusqu'à la fin.    - ad carceres a calce revocari, Cic. Sen. 23, 83: être ramené de la ligne d'arrivée au point de départ. - voir hors site carcer.
    * * *
    carcĕr, ĕris, m. [st2]1 [-] prison, geôle, cachot. [st2]2 [-] Ter. gibier de prison, gibier de potence, vaurien, pendard, maraud, coquin (qui mérite la prison). [st2]3 [-] la prison, les prisonniers, les détenus. [st2]4 [-] lieu sombre et renfermé; cellule (de lupanar, de bordel). [st2]5 [-] surtout au plur.: loges (des animaux, d'où partaient ceux qui faisaient des courses dans les jeux de cirque). [st2]6 [-] au fig. point de départ, commencement.    - cf. gr. κάρκαρον.    - in carcerem committere (conjicere), Cic.: mettre en prison, faire mettre en prison.    - carceribus caliginis inferi retrudere, Aug. Civ. 11: reléguer dans des cachots ténébreux de l'enfer.    - in me carcerem effudistis, Cic.: tu as déchaîné contre moi les détenus.    - Pleminius in inferiorem demissus carcerem est necatusque, Liv. 34: Pléminius fut jeté dans un cachot souterrain où on le mit à mort.    - tribunatu carcerem totum in forum effudit, Cic.: pendant son tribunat, il a répandu dans le Forum toute la fange des prisons.    - stare multis in carcere fornicis annis, Juv. 10: rester pendant de nombreuses années au fond d'un bordel.    - a carceribus ad calcem, Cic.: depuis le commencement jusqu'à la fin.    - a carceribus ad metas, Cic.: depuis le commencement jusqu'à la fin.    - ad carceres a calce revocari, Cic. Sen. 23, 83: être ramené de la ligne d'arrivée au point de départ. - voir hors site carcer.
    * * *
        Carcer, carceris, pe. cor. m. g. Liu. Une prison, Chartre, Geole.
    \
        Ianitor carceris. Cic. Le geolier.
    \
        Caecus carcer. Virgil. Obscure et tenebreuse prison.
    \
        Moestus. Ouid. Qui rend les prisonniers tristes et melancholiques.
    \
        Reuulsus. Claud. Ouverte.
    \
        Rusticus. Iuuenal. Champestre.
    \
        Sollicitus. Ouid. Qui soulcie et chagrine fort les prisonniers.
    \
        Attineri carcere. Tacit. Estre detenu en prison.
    \
        Condi in carcerem. Cic. Estre mis en prison.
    \
        Coniici in carcerem. Cic. Estre emprisonné.
    \
        Effundere carcerem. Cic. Lascher les prisonniers.
    \
        Emissus e carcere. Cic. Mis hors de prison, Delivré de prison, Desprisonné.
    \
        Laxari carcere. Claud. Estre delivré de prison, ou desprisonné.
    \
        Mittere in carcerem. Cic. Emprisonner.
    \
        Carceres, tantum pluraliter. Cic. La barriere ou le lieu dont deslogeoyent et partoyent les chevaulx, et commencoyent leurs courses és jeux de pris publiques.
    \
        Soluti carceres. Stat. Les barrieres ouvertes.
    \
        A carceribus ad calcem, Id est a principio ad finem. Cic. Depuis le commencement jusques à la fin.

    Dictionarium latinogallicum > carcer

  • 6 Gefängnis

    Gefängnis, custodia (Hast, Gewahrsam) – carcer (öffentliches Gefängnis, Kerker). – vincula, ōrum,n. pl. (Ketten u. Bande). – cel la (die einzelne Zelle eines Gefangenen). – das öffentliche G., custodia publica; carcer publicus; vincula publica(n. pl.). – ins G. setzen, stecken, werfen, in custodiam (in carcerem, in vincula) condere, mittere, tradere, conicere; in custodiam (in carcerem) dare; custodiae od. vinculis mandare: ins G. stoßen, in carcerem detrudere: ins G. führen, abführen, in custodiam od. in vincula ducere, deducere, auch bl. ducere. ins G. schleppen, fortschleppen, in vincula abripere: im G. stecken, sitzen, in custodia esse od. servari; custodiā teneri; in carcere od. in vinculis esse: ins G. kommen, in custodiam (in carcerem, in vincula) condi usw. die Passiva der oben zu »ins G. setzen« angeführten Verba: jmd. aus dem G. führen, alqm e carcere producere; alqm de vinculis educere: jmd. aus dem G. entlassen, alqm ex custodia od. e carcere dimittere: aus dem G. brechen, s. durchbrechen no. II (von Gefangenen); jmd. mit G. auf Lebenszeit bestrafen, alqm aeternis vinculis punire.

    deutsch-lateinisches > Gefängnis

  • 7 carcer

    carcer, ĕris, m. [Sicilian karkaron; cf. O. Müll. Etrusk. 1, p. 13; etym. dub.; cf. scrinium], an enclosed place; hence,
    I.
    A prison, jail (syn.:

    custodia, vincula): si tresviri me in carcerem conpegerint,

    Plaut. Am. 1, 1, 3; id. Poen. 3, 3, 79; Lucr. 3, 1016; Cic. Verr. 2, 5, 9, § 22 sq.; Liv. 6, 36, 112 al.:

    carcer, quem vindicem scelerum majores nostri esse voluerunt,

    Cic. Cat. 2, 12, 27.
    A.
    Poet., of the custody of the winds, Verg. A. 1, 54; Ov. M. 4, 663; 14, 224; id. F. 2, 456;

    and of the lower world: carcer inferorum,

    Sen. Herc. Fur. 1222:

    Ditis,

    Luc. 6, 797.— Trop., of the chains of the body:

    qui ex corporum vinculis tamquam e carcere evolaverunt,

    Cic. Rep. 6, 14, 14; so id. Tusc. 1, 30, 74; Luc. 6, 721.—
    B.
    Esp., the Roman State-prison, close to the Forum, at the foot of the Capitoline Hill, on the right of the Sacra Via, built by Ancus Marcius, Liv. 1, 33, 8; extended under ground by Servius Tullius; hence this part of the prison is called Tullianum. Varr. L. L. 5, § 151, p. 42 Bip.; Cic. Sull. 25, 70; Sall. C. 55, 3; Liv. 1, 33, 8; Tac. A. 3, 51 al.; cf.:

    in inferiorem demissus carcerem,

    Liv. 34, 44, 8:

    in carcerem conditi,

    id. 29, 22, 7; cf. also Fest. p. 356 Müll., and Becker. Antiq. 1, 262 sq.; v. also Tullianum and robur, II. A.—
    C.
    Meton.
    a.
    The imprisoned criminals: in me carcerem effudistis, [p. 291] Cic. Pis. 7, 16.—
    b.
    As a term of reproach ( = carcerarius), jail-bird, scapegallows: carcer vix carcere dignus, Lucil. ap. Don. Ter. Phorm. 2, 3, 26; Ter. Phorm. l. l.—
    II.
    The barrier or starting-place in the race-course (opp. meta or calx; v. h. vv.); usu. in plur., carceres, Varr. L. L. 5, § 153 Müll.; Lucr. 2, 264; 4, 990; Cic. Brut. 47, 173; Verg. G. 1, 512; * Hor. S. 1, 1, 114 al. —In sing. (mostly poet.), Enn. Ann. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (v. 88 Vahl.); Tib. 1, 4, 32 (imitated by Ov. H. 18, 166); Auct. Her. 4, 3, 4; Verg. G. 3, 104; id. A. 5, 145 Serv.; Ov. M. 10, 652; id. Tr. 5, 9, 29; 5, 12, 26; Suet. Caes. 21; Stat. Th. 6, 522.—
    B.
    Trop., the commencement, beginning, of a course of action or of a condition:

    a quibus carceribus decurrat ad metas,

    Varr. R. R. 1, 3; so id. ib. 2, 7, 1:

    ad carceres a calce revocari,

    i.e. to begin life anew, Cic. Sen. 23, 83; cf.:

    cum aequalibus, quibus cum tamquam e carceribus emissus sis,

    id. Lael. 27, 101.

    Lewis & Short latin dictionary > carcer

  • 8 carcer

        carcer eris, m    a prison, jail: in carcerem duci: carcerem refringere, L.: effundere: privatus, L.: vindex scelerum: vincla carceris rumpere, i. e. of the body.—Poet., of the cave of Aeolus, V., O. — Esp., the Roman state-prison: inferior carcer, L.; cf. Tullianum.—Meton., as a term of reproach, jail-bird, scape-gallows, T.—The barrier, starting-place in the race-course: effusi carcere currūs, V.: cum carcere uterque Emicat, O. — Usu. plur: cum carceribus sese effudere quadrigae, V.: carceribus missi currūs, H.—Fig.: ad carceres a calce revocari, i. e. to begin life anew.
    * * *
    prison, jail; jailbird; starting barriers at race-course, traps; beginning

    Latin-English dictionary > carcer

  • 9 includo

    in-clūdo, clūsī, clūsum, ere (in u. cludo, claudo), I) einschließen, A) persönl. Objj. = einsperren, parietibus deos, Cic., vivos homines, Capit.: alqm in cella Concordiae, Cic.: plurimos duces hostium in triumpho ductos carcere inclusisse, Liv.: propter iniustam dominatus cupiditatem in carcerem quodammodo ipsum sese inclusisse (v. Dionysius), Cic.: incl. in praedonum custodias tantum numerum civium Romanorum, Cic.: corpora furtim caeco lateri, Verg.: ut ne ab hoc quidem carcere, cui inclusa est, teneri queat, Sen.: incl. se munitae urbi cum magna manu popularium, Curt.: ibi in carcere includi, Liv.: includi in carcere inter fures nocturnos, Liv.: consule in carcere incluso, Cic.: dux regiā inclusus, Liv.: includere sese Heracleae u. Heracleam, Liv.: incl. se moenibus, Liv.: animus in corpore inclusus, Cic.: deus inclusus corpore humano, Cic.: multis talium operum artificibus de industria inclusis, versammelt, angestellt, Liv. 29, 35. 8. – im Bilde = einschränken, nullis neque temporis neque iuris inclusus angustiis, quo minus etc., weder durch die Zeit, noch durch das Recht beengt, Liv. 24, 8, 7. – B) sächl. Objj.: 1) einschließen, a) = einfügen, einlassen, emblemata in scaphiis aureis, Cic.: sui similem speciem in clipeo Minervae, Cic.: typos in tectorio atrioli, Cic.: huc aliena ex arbore germen, einpfropfen, Verg.: capitis effigiem portae, Val. Max.: serpentis exuvias aureae armillae, Suet.: verba versu, in den Vers bringen, Cic.: sententiam versibus, in Versen verfassen, Hor.: orationem libro, schriftlich aufsetzen, Liv.: tempora fastis, verzeichnen, Hor. – b) umschließen = umgeben, smaragdum auro, in G. fassen, Lucr.: suras auro, Verg.: inclusae auro vestes, Verg.: ossa pristini corporis inclusa murrā, Mela. – 2) (als Episode) einfügen, orationem in epistulam, Cic. ep.: alqd orationi, Cic. – 3) begrenzen, Callipidas (die Kallipiden in Sarmatien) Hypanis includit, Mela: plaga Ponto ac Maeotide includitur, Mela. – v. Pers., abgrenzen, Agrippa unam (Asiae partem) inclusit ab oriente Phrygiā, Lycaoniā, ab occidente Aegaeo mari etc., Plin. 5, 102. – II) verschließen, verstopfen, versperren, hemmen, A) eig.: alci os spongiā, Sen.: viam, Liv. – vocem (die Sprache), Cic. u. Liv.: spiritum, Liv. u. Plin.: inclusit dolor lacrimas, Stat. – B) übtr.: 1) verschließen = völlig bedecken, emplastrum prioris gemmae locum includat, Pallad. 7, 5, 4. – 2) der Zeit nach schließen, endigen, omnes potiones aquā frigidā, Cels.: huius actionem vespera inclusit, Plin. ep.: sed iam debeo epistulam includere, Sen.: forsitan includet crastina fata dies, Prop. – / arch. Infin. Präs. Pass. includei, Corp. inscr. Lat. 1, 205. col. 1, 44 u. 47.

    lateinisch-deutsches > includo

  • 10 includo

    in-clūdo, clūsī, clūsum, ere (in u. cludo, claudo), I) einschließen, A) persönl. Objj. = einsperren, parietibus deos, Cic., vivos homines, Capit.: alqm in cella Concordiae, Cic.: plurimos duces hostium in triumpho ductos carcere inclusisse, Liv.: propter iniustam dominatus cupiditatem in carcerem quodammodo ipsum sese inclusisse (v. Dionysius), Cic.: incl. in praedonum custodias tantum numerum civium Romanorum, Cic.: corpora furtim caeco lateri, Verg.: ut ne ab hoc quidem carcere, cui inclusa est, teneri queat, Sen.: incl. se munitae urbi cum magna manu popularium, Curt.: ibi in carcere includi, Liv.: includi in carcere inter fures nocturnos, Liv.: consule in carcere incluso, Cic.: dux regiā inclusus, Liv.: includere sese Heracleae u. Heracleam, Liv.: incl. se moenibus, Liv.: animus in corpore inclusus, Cic.: deus inclusus corpore humano, Cic.: multis talium operum artificibus de industria inclusis, versammelt, angestellt, Liv. 29, 35. 8. – im Bilde = einschränken, nullis neque temporis neque iuris inclusus angustiis, quo minus etc., weder durch die Zeit, noch durch das Recht beengt, Liv. 24, 8, 7. – B) sächl. Objj.: 1) einschließen, a) = einfügen, einlassen, emblemata in scaphiis aureis, Cic.: sui similem speciem in clipeo Minervae, Cic.: typos in tectorio atrioli, Cic.: huc aliena ex arbore germen, einpfropfen, Verg.: capitis effigiem portae,
    ————
    Val. Max.: serpentis exuvias aureae armillae, Suet.: verba versu, in den Vers bringen, Cic.: sententiam versibus, in Versen verfassen, Hor.: orationem libro, schriftlich aufsetzen, Liv.: tempora fastis, verzeichnen, Hor. – b) umschließen = umgeben, smaragdum auro, in G. fassen, Lucr.: suras auro, Verg.: inclusae auro vestes, Verg.: ossa pristini corporis inclusa murrā, Mela. – 2) (als Episode) einfügen, orationem in epistulam, Cic. ep.: alqd orationi, Cic. – 3) begrenzen, Callipidas (die Kallipiden in Sarmatien) Hypanis includit, Mela: plaga Ponto ac Maeotide includitur, Mela. – v. Pers., abgrenzen, Agrippa unam (Asiae partem) inclusit ab oriente Phrygiā, Lycaoniā, ab occidente Aegaeo mari etc., Plin. 5, 102. – II) verschließen, verstopfen, versperren, hemmen, A) eig.: alci os spongiā, Sen.: viam, Liv. – vocem (die Sprache), Cic. u. Liv.: spiritum, Liv. u. Plin.: inclusit dolor lacrimas, Stat. – B) übtr.: 1) verschließen = völlig bedecken, emplastrum prioris gemmae locum includat, Pallad. 7, 5, 4. – 2) der Zeit nach schließen, endigen, omnes potiones aquā frigidā, Cels.: huius actionem vespera inclusit, Plin. ep.: sed iam debeo epistulam includere, Sen.: forsitan includet crastina fata dies, Prop. – arch. Infin. Präs. Pass. includei, Corp. inscr. Lat. 1, 205. col. 1, 44 u. 47.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > includo

  • 11 includo

    in-clūdo, si, sum, 3, v. a. [claudo], to shut up, shut in, confine, enclose, imprison, keep in (class.).—Constr. with in and abl., in and acc., rarely with the simple abl., dat., or absol.
    I.
    Lit.
    (α).
    With in and abl.:

    habemus senatusconsultum inclusum in tabulis, tamquam in vagina reconditum,

    Cic. Cat. 1, 2, 4:

    armatos in cella Concordiae,

    id. Phil. 3, 12, 31:

    in uno cubiculo,

    id. Verr. 2, 2, 53, § 133:

    in curia,

    id. Att. 6, 1, 6; 6, 2, 8:

    omne animal in mundo intus,

    id. Univ. 10:

    dum sumus inclusi in his compagibus corporis,

    id. de Sen. 21, 77:

    consule in carcere incluso,

    id. Att. 2, 1, 8; cf.:

    avis inclusa in cavea,

    id. Div. 2, 35, 73; cf.:

    (Animus) inclusus in corpore,

    id. Rep. 6, 26:

    veriti, ne includerentur vento in hostium orā,

    weather-bound on the coast, Liv. 37, 24, 9.—
    (β).
    With in and acc.:

    aliquem in custodias,

    Cic. Verr. 2, 5, 55, § 144:

    aliquem in carcerem,

    Liv. 38, 59 fin.
    (γ).
    With the simple abl.:

    inclusi parietibus,

    Cic. Rep. 3, 9; cf.:

    aliquem carcere,

    Liv. 38, 60, 6:

    vim terrae cavernis,

    Cic. Div. 1, 36, 79; id. de Sen. 15, 51:

    inclusus caveā,

    Ov. Ib. 521:

    minora castra inclusa majoribus,

    Caes. B. C. 3, 66, 5; cf. id. ib. 3, 67 fin.:

    grandes zmaragdos auro,

    i. e. to set, Lucr. 4, 1127; cf.:

    suras auro,

    to sheathe, Verg. A. 11, 488; 12, 430:

    inclusus carcere nassae,

    caught, Juv. 12, 123.—
    (δ).
    With dat.:

    corpora furtim Includunt caeco lateri,

    Verg. A. 2, 19:

    publicae custodiae aliquem,

    Val. Max. 4, 6, ext. 3.—
    (ε).
    Absol., or with acc.:

    inclusum atque abditum latere in occulto,

    Cic. Rab. Perd. 7, 21:

    fila numerata porri,

    Juv. 14, 133:

    intrat positas inclusa per aequora moles,

    id. 12, 75:

    pars Heracleae incluserunt sese,

    Liv. 36, 17, 9;

    for which: Aetolorum utraeque manus Heracleam sese incluserunt,

    id. 36, 16, 5:

    si quis alienum hominem aut pecudem incluserit et fame necaverit,

    Gai. Inst. 3, 219.— Poet.:

    huc aliena ex arbore germen Includunt,

    ingraft, Verg. G. 2, 76. —
    B.
    Transf.
    1.
    To obstruct, hinder, stop up (rare, and mostly post-Aug.):

    dolor includit vocem,

    Cic. Rab. Post. 17, 48:

    consuli primo tam novae rei admiratio incluserat vocem,

    Liv. 2, 2, 8:

    spiritum,

    id. 21, 58, 4; Plin. 11, 37, 84, § 209:

    lacrimas (dolor),

    Stat. Th. 12, 318:

    os alicui insertā spongiā, Sen. de Ira, 3, 10: post inclusum volatum,

    Pall. 1, 26, 1; cf. 7, 5, 4.—
    2.
    To bound, limit:

    Asiam in duas partes Agrippa divisit: unam inclusit ab oriente Phrygia... alteram determinavit ab oriente Armenia minore, etc.,

    Plin. 5, 27, 28, § 102. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to include, enclose, insert in any thing.
    (α).
    With in and abl.:

    qua de re agitur illud, quod multis locis in jurisconsultorum includitur formulis,

    Cic. Brut. 79, 275:

    similem sui speciem in clipeo Minervae,

    id. Tusc. 1, 15, 34:

    animorum salus inclusa in ipsa est,

    id. ib. 4, 27, 58.—
    (β).
    With in and acc.:

    in hujus me tu consilii societatem tamquam in equum Trojanum cum principibus includis?

    Cic. Phil. 2, 13, 32:

    quam (opinationem) in omnes definitiones superiores inclusimus,

    id. Tusc. 4, 7, 15; id. Att. 13, 19, 3:

    eos in eam formam,

    id. Or. 5, 19: [p. 924] orationem in epistulam, id. Att. 1, 16, 10; id. Q. Fr. 1, 7, 24.—
    (γ).
    With abl. (freq. in Liv.):

    illa quae mihi sunt inclusa medullis,

    Cic. Att. 15, 4, 3; cf. Liv. 36, 17, 11; 6, 8, 9:

    oratio libro inclusa,

    id. 45, 25, 3:

    verba versu includere,

    Cic. de Or. 3, 48, 184:

    si aperias haec, quae verbo uno inclusa erant,

    Quint. 8, 3, 68; 12, 10, 66:

    antiquo me includere ludo quaeris,

    Hor. Ep. 1, 1, 3.—
    (δ).
    With dat.: topothesian quam postulas, includam orationi meae, Cic. Att. 1, 13, 5; cf. Liv. 45, 25, 3:

    quas aureae armillae inclusas gestavit,

    Suet. Ner. 6 fin.:

    portae,

    Val. Max. 5, 6, 3.—
    (ε).
    With adv. of place:

    intus inclusum periculum est,

    Cic. Cat. 2, 5, 11.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of time, to close, finish, end ( poet. and in post-Aug. prose):

    sic nobis, qui nunc magnum spiramus amantes, Forsitan includet crastina fata dies,

    Prop. 2, 15 (3, 7), 54; cf. Sil. 13, 686:

    tempora quae semel Notis condita fastis Inclusit (= consignavit), volucris dies,

    Hor. C. 4, 13, 16; so,

    hujus actionem (vespera),

    Plin. Ep. 2, 11, 18:

    mellationem idibus Nov. fere,

    Plin. 11, 16, 15, § 42:

    omnes potiones aqua frigida,

    Cels. 1, 8 fin.
    2.
    To restrain, control:

    adversus imperatorem, nullis neque temporis nec juris inclusum angustiis,

    Liv. 24, 8, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > includo

  • 12 includo

    in-clūdo, clusi, clūsum, ere [ claudo ]
    1) заключать, запирать (aliquem carcere Sen, L, in carcere C, L или in carcerem C; inclusus labyrintho Pt)
    i. se Heracleae или Heraclēam Lзапереться в Гераклее
    2) окружать, стеснить ( hostes L); ограничивать (aliquem angustiis temporis L)
    4) включать, вставлять, помещать (orationem in epistulam C; aliquid orationi C; castra minora majoribus Cs)
    oratio inclusa in libro quinto L — речь, помещённая в пятой книге
    5) преграждать, загораживать ( viam L)
    перен. подавлять, сдерживать, удерживать (vocem C; lacrimas St; libidines C, Sen)
    7) сжимать, стискивать ( inclusis dentibus Sen)
    8) заканчивать, завершать (epistulam Sen; fata Prp)
    9) ограничивать, замыкать ( ab occidente Aegeo mari PM)

    Латинско-русский словарь > includo

  • 13 inclūdō

        inclūdō sī, sus, ere    [1 in+claudo], to shut up, shut in, confine, enclose, imprison, keep in: inclusum atque abditum latēre in occulto: Fila numerata porri, Iu.: Heracleae sese, L.: alios secum, V.: Teucri densā inclusere coronā, closed their ranks around (him), V.: habemus SC inclusum in tabulis: dum sumus inclusi in his compagibus corporis: Inclusae in pumice apes, V.: (animus) inclusus in corpore: includuntur in carcerem condemnati: inclusi parietibus: duces carcere, L.: minora castra inclusa maioribus, Cs.: inclusa tela pharetrā, O.: suras auro, sheathe, V.: inclusus carcere nassae, caught, Iu.: corpora furtim Includunt caeco lateri, V.: huc aliena ex arbore germen Includent, ingraft, V.—To shut off, obstruct, hinder, stop up: limina portis, O.: Pars inclusa caloribus Mundi, H.: dolor includit vocem: spiritum, L.— To interweave: Inclusae auro vestes, inwrought, V.: Inclusum buxo ebur, V.— Fig., to include, enclose, insert, embrace, comprehend: illud, quod in iuris consultorum includitur formulis: animorum salus inclusa in ipsā est: in huius me consili societatem: eos in eam formam: odium inclusum sensibus: oratio libro inclusa, L.: (tempora) fastis, chronicle, H.: quaeris antiquo me includere ludo, H.: alqd orationi: intus inclusum periculum est.—To restrain, control: voluptates inclusae diutius: imperator nullis iuris inclusus angustiis, L.—To close, end: forsitan includet crastina fata dies, Pr.
    * * *
    includere, inclusi, inclusus V
    shut up/in, imprison, enclose; include

    Latin-English dictionary > inclūdō

  • 14 rapio

    rapio, rapuī, raptum, ere (vgl. ἁρπ-άζω, altind. rápaḥ, das Gebrechen, ahd. refsen, züchtigen, strafen), raffen, I) im allg.: A) eig.: a) (poet.) etwas an sich raffen, anraffen, erraffen, aufraffen, entraffen, wegraffen = haftig od. eilig ergreifen, -an sich nehmen, arma (manu), Verg.: bipennem dextrā, Verg.: so rapta hasta, raptum telum, Verg. – flammam in fomite, schnell auf dem Zunder auffangen, Verg.: ex taberna proxima cultrum, Liv. epit.: galeam tectis, aus dem Hause reißen (= rasch aus dem H. holen), Verg.: membra toris, die Gl., d.i. sich vom Lager aufraffen (= sich hastig erheben), Val. Flacc.; vgl. Medea rapta toris, nachdem sie sich aufgerafft vom L., Val. Flacc. – v. lebl. Subjj., r. nigrum colorem, rasch annehmen (v. Haar), Ov.: vim monstri, die Wunderkraft rasch einsaugen (v. Zweigen), Ov. – absol., rapiuntque ruuntque, sie raffen auf, -zusammen (die Taue usw.), Verg. Aen. 4, 581. – b) weg-, fortraffen, -reißen, hastig-, eilig wegnehmen, scalas (die Schiffsleitern), Auct. b. Alex.: corpus consulis, Liv. – ab aede funale, Ov.: repagula de poste, Ov. – c) fortraffen, -reißen = rasch-, eilig von dannen führen, fortführen, -entführen, zu- od. herbeiführen, rapi a domo longius, Cic.: alqm hinc, rasch entrücken (v. einer Gottheit), Liv.: u. so Aenean nube cavā, Verg.: imperatorem, Tac. (vgl. Heräus Tac. hist. 1, 27, 13). – v. Anführern, ex subsidiariis manipulos aliquot in primam aciem secum rapit, Liv.: totam aciem in Teucros, Verg.: legiones in Cattos, Tac.: per hoc omne spatium cum legiones duceres (tanta velocitas erat) raperes, fortrissest, Plin. pan.: agmen campo (übers G.), Verg.: Tumo mille populos, Verg. – per aequora navem, Verg.: rapit ungula currus, Hor.: quattuor viginti et milia rapimur raedis, durchfliegen, Hor. – commeatum in litore expositum in naves, eilig auf die Sch. schaffen, Liv.: variis obsita frondibus sub divum, ans Licht des Tages ziehen, Hor. – venandi studium homines per nives ac pruinas rapit (treibt), Liv. – refl., se r. hinc ocius, sich entraffen = forteilen, Hor.: r. se praecipiti fugā ad etc., fortstürzen, Vell.: inde se ad urbem, id est ad caedem optimi cuiusque, Cic. – d) prägn.: α) rasch-, schnell-, wie im Fluge erobern, castra urbesque primo impetu, Liv.: Bithyniam, Flor.: raptis a Caesare cunctis (sc. urbibus), Lucan. – β) in reißen- dem Laufe durcheilen, -durchirren, hastig durchrennen, densa ferarum tecta, silvas, Verg.: campum, Stat. – γ) rasch-, in rascher Bewegung machen, -beschreiben, immensos orbes per humum, v. der Schlange, Verg.

    B) übtr.: a) erraffen = hastig ergreifen, sic tamen, ut limis rapias, quid etc., daß du hineinschielend rasch wegbekommst, was usw., Hor. sat. 2, 5, 53. – bes. = in Hast-, in Eile genießen, -benutzen, einer Sache nachjagen (s. Heräus Tac. hist. 1, 13, 18), Venerem, Verg.: Venerem incertam more ferarum, Hor.: illicitas voluptates, Tac.: occasionem de die, Hor.: occasionem in aliquanto viliore animali expiandae religionis, mit Freuden ergreifen, Val. Max.: occasionem turpitudinis ex verbis, Quint.: spem adoptionis statim conceptam acrius in dies, Tac. – b) etw. rasch-, schleunig vollführen, -vollziehen, beschleunigen, gressus, rasch zuschreiten, Lucan.; vgl. inde rapit cursus, enteilt, Lucan.: viam, Ov., iter, Sil., iter in proelia, Lucan.: transitum, Frontin.: nuptias, Liv.: auxilia, rasch zu Hilfsmitteln greifen, Cels.

    II) mit dem Nbbgr. des Gewaltsamen, fortraffen, entraffen, A) eig.: a) entreißen, fortreißen, wegreißen, rapere pilam, Cic.: harpastum manu pulverulentā, Mārt.: aures, nares, abreißen, Verg.: oscula, Hor.: lanceam ex manibus alcis, Curt.: ossa ab ore canis, Hor.: frondes altā arbore, fortstöben, heranstöben (v. Winde), Ov.: stirpes, ausreißen (v. Flusse), Hor. – b) mit Gewalt fortführen, fortreißen, fortschleppen, fortschleifen, alqm ex lustris, Plaut.: hostes vivos ex acie, Plaut.: ducite istum; si non sequitur, rapite sublimem foras, Plaut.: u. so r. alqm domum, Plaut.: raptus Hector equis, geschleist, Ov. – m. lebl. Objj., v. lebl. Subjj., alveus prono amni in praeceps rapit lembum, Verg. georg. 1, 203. – u. so bes. jmd. vor Gericht, vor den Richter usw., ins Gefängnis, zur Strafe schleppen, schleifen, rapi te obtorto collo mavis, an trahi? Plaut.: alqm in ius, Plaut., in ius ad regem, Liv.: ad consulem, Liv.: in carcerem, Suet.: e carcere ad palum et ad necem, Cic.: alqm de complexu parentum suorum ad mortem cruciatumque, Cic.: ad poenam, Cic.: ad supplicium ob facinus, Cic.: ad carnificem, Plaut. – u. jmd. aus seiner Heimat-, in die weite Ferne-, in fremde Länder fortreißen, Prop., Ov. u. Stat.; vgl. Lachm. Prop. 5, 3, 49. – c) als Beute, als Raub an sich reißen, fortreißen, fortschleppen, rauben, entführen, quantum r. potuisset, Cic.: cenam, Hor.: absol., rapere et clepere discunt, Cic.: rapere omnes, trahere, Sall.: spes rapiendi, Cic. – leb. Wesen, virgines, Cic. u.a.: uxores fide publicā, Iustin.: filiam eius (Cereris) ex eo loco, Lact.: virgines ad stuprum, Liv. (Vgl. quis te rapuit? hat dich verführt? Quint.): armenta stabulis, Ov.: rapta uxor, der Raub seiner Gattin (= der Umstand, daß seine G. geraubt war), Tac. – subst., α) rapta, ae, f., die Geraubte, Entführte, Ov. art. am. 1, 680; her. 5, 97; 13, 57; 16, 339; 17, 22; fast. 4, 607: ex raptabus, Cn. Gell. b. Charis. 54, 14 (vgl. unten /). – β) raptum, ī, n., das Geraubte, der Raub, rapto vivere, Sall. fr., Liv., Verg. u.a. (vgl. Fabri Liv. 22, 39, 13); u. ex rapto vivere, Ov.: rapto gaudere, Liv.: rapto uti, Vell.: rapto potiri, Verg.: pastoribus rapta dividere, das G. unter die H. verteilen, Liv. – d) = diripere, plündern, Armeniam, Tac.: poet., rapiunt incensa feruntque Pergama (in Profa agunt feruntque, griech. ἄγουσι καὶ φέρουσι), Verg. – e) prägn., plötzlich u. vor der Zeit aus dem Leben hinraffen, v. Tode, v. Krankheiten u. dgl. (s. Bünem. Lact. 3, 17, 8), improvisa leti vis rapuit gentes, Hor.: urina fulva saepe hominem rapit, Cels.: eiusmodi casu rapi potest, Gels.: alios infantes (als K.) rapi, Lact.: immaturā morte indignissime raptum esse, Plin. ep.: quinquagesimo uno raptus anno, Plin. – absol., labor rapit, Verg.: laterum dolores quam celerrime rapiunt, Cels.

    B) übtr.: a) an sich reißen, commoda ad se, Cic.: opes ad se, Liv.: victoriae gloriam in se, Liv.: inter se rei publicae statum, an sich reißen und unter sich teilen, Cic.: u. so inter se partes regni, Liv. – b) wegreißen, entreißen, almum quae rapit hora diem, Hor.: heu, tua nobis paene simul tecum solacia rapta, Menalca? Verg. ecl. 18. – c) mit sich fortreißen, fortziehen, jmd. gewaltsam, gegen seinen Willen irgendwohin ziehen, verleiten, versetzen, quamvis multa cuiusquemodi rapiat (quasi torrens oratio), Cic.: ipsae res verba rapiunt, Cic. – auditorem in medias res, Hor.: alqm in adversum, ins Verderben reißen, Verg.: alqm in deteriorem viam, auf schl. W. werfen, Plaut.: comoediam in peiorem partem, herunterziehen, verdächtigen, Ter.; vgl. consilium alcis in contrariam partem, zum Gegenteil auslegen, Pollio in Cic. ep.: animum in partes varias, Verg. – r. alqm in invidiam, rapi in invidiam, jmd., sich dem H. preisgeben, Cic.: opinionibus vulgi rapi in errorem, sich zum J. verleiten lassen, Cic. – d) leidenschaftlich fortreißen, hinreißen, unaufhaltsam-, mächtig hinziehen, im üblen Sinne., iudicem (v. Redner), Quint.; u. so rapi (Ggstz. sequi), Quint. – ὁρμή, quae hominem huc illuc rapit, Cic.: animus cupidine caecus ad inceptum scelus rapiebat, Sall.: ea (cupiditas) ad oppugnandam Capuam rapit, Liv. – im guten Sinne, totos ad se convertit et rapit, Cic.: qui in se rapit atque convertit omnium oculos hominum, Flor. Verg. orat. an poët.: utraque forma rapit, Prop.: si tantus amor scribendi te rapit, Hor.: ad divinarum rerum cognitionem curā omni studioque rapi, Cic. – e) gleichsam als Beute an sich reißen, rauben, sich bemächtigen, Hippodameam raptis nactus est nuptiis, durch Eheraub, Enn. tr. fr.: dominationem, Tac. – f) sich beim Kaufe um eine Ware reißen, exemplaria librorum certatim, Hieron. epist. 57, 2: librum totā certatim urbe, Sulp. Sev. dial. 1, 23, 4. – / Archaist. Fut. exact. rapsit, Cic. de legg. 2, 22 (in einer Gesetzesformel). – Abl. Partic. Perf. fem. raptabus, Cn. Gell. b. Charis. 54, 14.

    lateinisch-deutsches > rapio

  • 15 rapio

    rapio, rapuī, raptum, ere (vgl. ἁρπ-άζω, altind. rápaḥ, das Gebrechen, ahd. refsen, züchtigen, strafen), raffen, I) im allg.: A) eig.: a) (poet.) etwas an sich raffen, anraffen, erraffen, aufraffen, entraffen, wegraffen = haftig od. eilig ergreifen, -an sich nehmen, arma (manu), Verg.: bipennem dextrā, Verg.: so rapta hasta, raptum telum, Verg. – flammam in fomite, schnell auf dem Zunder auffangen, Verg.: ex taberna proxima cultrum, Liv. epit.: galeam tectis, aus dem Hause reißen (= rasch aus dem H. holen), Verg.: membra toris, die Gl., d.i. sich vom Lager aufraffen (= sich hastig erheben), Val. Flacc.; vgl. Medea rapta toris, nachdem sie sich aufgerafft vom L., Val. Flacc. – v. lebl. Subjj., r. nigrum colorem, rasch annehmen (v. Haar), Ov.: vim monstri, die Wunderkraft rasch einsaugen (v. Zweigen), Ov. – absol., rapiuntque ruuntque, sie raffen auf, -zusammen (die Taue usw.), Verg. Aen. 4, 581. – b) weg-, fortraffen, -reißen, hastig-, eilig wegnehmen, scalas (die Schiffsleitern), Auct. b. Alex.: corpus consulis, Liv. – ab aede funale, Ov.: repagula de poste, Ov. – c) fortraffen, -reißen = rasch-, eilig von dannen führen, fortführen, -entführen, zu- od. herbeiführen, rapi a domo longius, Cic.: alqm hinc, rasch entrücken (v. einer Gottheit), Liv.: u. so Aenean nube cavā, Verg.: imperatorem, Tac. (vgl. Heräus
    ————
    Tac. hist. 1, 27, 13). – v. Anführern, ex subsidiariis manipulos aliquot in primam aciem secum rapit, Liv.: totam aciem in Teucros, Verg.: legiones in Cattos, Tac.: per hoc omne spatium cum legiones duceres (tanta velocitas erat) raperes, fortrissest, Plin. pan.: agmen campo (übers G.), Verg.: Tumo mille populos, Verg. – per aequora navem, Verg.: rapit ungula currus, Hor.: quattuor viginti et milia rapimur raedis, durchfliegen, Hor. – commeatum in litore expositum in naves, eilig auf die Sch. schaffen, Liv.: variis obsita frondibus sub divum, ans Licht des Tages ziehen, Hor. – venandi studium homines per nives ac pruinas rapit (treibt), Liv. – refl., se r. hinc ocius, sich entraffen = forteilen, Hor.: r. se praecipiti fugā ad etc., fortstürzen, Vell.: inde se ad urbem, id est ad caedem optimi cuiusque, Cic. – d) prägn.: α) rasch-, schnell-, wie im Fluge erobern, castra urbesque primo impetu, Liv.: Bithyniam, Flor.: raptis a Caesare cunctis (sc. urbibus), Lucan. – β) in reißen- dem Laufe durcheilen, -durchirren, hastig durchrennen, densa ferarum tecta, silvas, Verg.: campum, Stat. – γ) rasch-, in rascher Bewegung machen, -beschreiben, immensos orbes per humum, v. der Schlange, Verg.
    B) übtr.: a) erraffen = hastig ergreifen, sic tamen, ut limis rapias, quid etc., daß du hineinschielend rasch wegbekommst, was usw., Hor. sat. 2, 5, 53. –
    ————
    bes. = in Hast-, in Eile genießen, -benutzen, einer Sache nachjagen (s. Heräus Tac. hist. 1, 13, 18), Venerem, Verg.: Venerem incertam more ferarum, Hor.: illicitas voluptates, Tac.: occasionem de die, Hor.: occasionem in aliquanto viliore animali expiandae religionis, mit Freuden ergreifen, Val. Max.: occasionem turpitudinis ex verbis, Quint.: spem adoptionis statim conceptam acrius in dies, Tac. – b) etw. rasch-, schleunig vollführen, -vollziehen, beschleunigen, gressus, rasch zuschreiten, Lucan.; vgl. inde rapit cursus, enteilt, Lucan.: viam, Ov., iter, Sil., iter in proelia, Lucan.: transitum, Frontin.: nuptias, Liv.: auxilia, rasch zu Hilfsmitteln greifen, Cels.
    II) mit dem Nbbgr. des Gewaltsamen, fortraffen, entraffen, A) eig.: a) entreißen, fortreißen, wegreißen, rapere pilam, Cic.: harpastum manu pulverulentā, Mārt.: aures, nares, abreißen, Verg.: oscula, Hor.: lanceam ex manibus alcis, Curt.: ossa ab ore canis, Hor.: frondes altā arbore, fortstöben, heranstöben (v. Winde), Ov.: stirpes, ausreißen (v. Flusse), Hor. – b) mit Gewalt fortführen, fortreißen, fortschleppen, fortschleifen, alqm ex lustris, Plaut.: hostes vivos ex acie, Plaut.: ducite istum; si non sequitur, rapite sublimem foras, Plaut.: u. so r. alqm domum, Plaut.: raptus Hector equis, geschleist, Ov. – m. lebl. Objj., v. lebl. Subjj., alveus prono amni in praeceps rapit lembum, Verg. georg. 1, 203. – u. so bes. jmd. vor Ge-
    ————
    richt, vor den Richter usw., ins Gefängnis, zur Strafe schleppen, schleifen, rapi te obtorto collo mavis, an trahi? Plaut.: alqm in ius, Plaut., in ius ad regem, Liv.: ad consulem, Liv.: in carcerem, Suet.: e carcere ad palum et ad necem, Cic.: alqm de complexu parentum suorum ad mortem cruciatumque, Cic.: ad poenam, Cic.: ad supplicium ob facinus, Cic.: ad carnificem, Plaut. – u. jmd. aus seiner Heimat-, in die weite Ferne-, in fremde Länder fortreißen, Prop., Ov. u. Stat.; vgl. Lachm. Prop. 5, 3, 49. – c) als Beute, als Raub an sich reißen, fortreißen, fortschleppen, rauben, entführen, quantum r. potuisset, Cic.: cenam, Hor.: absol., rapere et clepere discunt, Cic.: rapere omnes, trahere, Sall.: spes rapiendi, Cic. – leb. Wesen, virgines, Cic. u.a.: uxores fide publicā, Iustin.: filiam eius (Cereris) ex eo loco, Lact.: virgines ad stuprum, Liv. (Vgl. quis te rapuit? hat dich verführt? Quint.): armenta stabulis, Ov.: rapta uxor, der Raub seiner Gattin (= der Umstand, daß seine G. geraubt war), Tac. – subst., α) rapta, ae, f., die Geraubte, Entführte, Ov. art. am. 1, 680; her. 5, 97; 13, 57; 16, 339; 17, 22; fast. 4, 607: ex raptabus, Cn. Gell. b. Charis. 54, 14 (vgl. unten ). – β) raptum, ī, n., das Geraubte, der Raub, rapto vivere, Sall. fr., Liv., Verg. u.a. (vgl. Fabri Liv. 22, 39, 13); u. ex rapto vivere, Ov.: rapto gaudere, Liv.: rapto uti, Vell.: rapto potiri, Verg.: pastoribus rapta dividere, das G.
    ————
    unter die H. verteilen, Liv. – d) = diripere, plündern, Armeniam, Tac.: poet., rapiunt incensa feruntque Pergama (in Profa agunt feruntque, griech. ἄγουσι καὶ φέρουσι), Verg. – e) prägn., plötzlich u. vor der Zeit aus dem Leben hinraffen, v. Tode, v. Krankheiten u. dgl. (s. Bünem. Lact. 3, 17, 8), improvisa leti vis rapuit gentes, Hor.: urina fulva saepe hominem rapit, Cels.: eiusmodi casu rapi potest, Gels.: alios infantes (als K.) rapi, Lact.: immaturā morte indignissime raptum esse, Plin. ep.: quinquagesimo uno raptus anno, Plin. – absol., labor rapit, Verg.: laterum dolores quam celerrime rapiunt, Cels.
    B) übtr.: a) an sich reißen, commoda ad se, Cic.: opes ad se, Liv.: victoriae gloriam in se, Liv.: inter se rei publicae statum, an sich reißen und unter sich teilen, Cic.: u. so inter se partes regni, Liv. – b) wegreißen, entreißen, almum quae rapit hora diem, Hor.: heu, tua nobis paene simul tecum solacia rapta, Menalca? Verg. ecl. 18. – c) mit sich fortreißen, fortziehen, jmd. gewaltsam, gegen seinen Willen irgendwohin ziehen, verleiten, versetzen, quamvis multa cuiusquemodi rapiat (quasi torrens oratio), Cic.: ipsae res verba rapiunt, Cic. – auditorem in medias res, Hor.: alqm in adversum, ins Verderben reißen, Verg.: alqm in deteriorem viam, auf schl. W. werfen, Plaut.: comoediam in peiorem partem, herunterziehen, verdächtigen, Ter.; vgl. consilium alcis in con-
    ————
    trariam partem, zum Gegenteil auslegen, Pollio in Cic. ep.: animum in partes varias, Verg. – r. alqm in invidiam, rapi in invidiam, jmd., sich dem H. preisgeben, Cic.: opinionibus vulgi rapi in errorem, sich zum J. verleiten lassen, Cic. – d) leidenschaftlich fortreißen, hinreißen, unaufhaltsam-, mächtig hinziehen, im üblen Sinne., iudicem (v. Redner), Quint.; u. so rapi (Ggstz. sequi), Quint. – ὁρμή, quae hominem huc illuc rapit, Cic.: animus cupidine caecus ad inceptum scelus rapiebat, Sall.: ea (cupiditas) ad oppugnandam Capuam rapit, Liv. – im guten Sinne, totos ad se convertit et rapit, Cic.: qui in se rapit atque convertit omnium oculos hominum, Flor. Verg. orat. an poët.: utraque forma rapit, Prop.: si tantus amor scribendi te rapit, Hor.: ad divinarum rerum cognitionem curā omni studioque rapi, Cic. – e) gleichsam als Beute an sich reißen, rauben, sich bemächtigen, Hippodameam raptis nactus est nuptiis, durch Eheraub, Enn. tr. fr.: dominationem, Tac. – f) sich beim Kaufe um eine Ware reißen, exemplaria librorum certatim, Hieron. epist. 57, 2: librum totā certatim urbe, Sulp. Sev. dial. 1, 23, 4. – Archaist. Fut. exact. rapsit, Cic. de legg. 2, 22 (in einer Gesetzesformel). – Abl. Partic. Perf. fem. raptabus, Cn. Gell. b. Charis. 54, 14.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > rapio

  • 16 vinculum or vinclum

        vinculum or vinclum ī, n    [vincio], a means of binding, fastening, band, bond, rope, cord, fetter, tie: corpora constricta vinculis: vincula rupit, V.: quamvis Charta sit a vinclis non labefacta suis, i. e. the seal, O.: vincula epistulae laxavit, N.: Tyrrhena pedum circumdat vincula plantis, i. e. sandals, V.— Plur, fetters, bonds, prison: mitto vincla, mitto carcerem: in vincula coniectus, Cs.: in vincula duci, L.: ex vinculis causam dicere, i. e. to plead in chains, Cs.—Fig., a bond, fetter, restraint: e corporum vinculis tamquam e carcere evolare: vinculum ingens immodicae cupiditati iniectum est, L.—A bond, tie, band: omnes artes habent quoddam commune vinculum: fidei, L.: vincula revellit iudiciorum: accedit maximum vinculum, quod ita rem p. geris, ut, etc.: Ne cui me vinclo sociare iugali, V.; cf. vinclo tecum propiore ligari, O.: Excusare mercenaria vincla, H.

    Latin-English dictionary > vinculum or vinclum

  • 17 vinclum

    vincŭlum, or (also in class. prose), contr., vinclum, i, n. [id.], that with which any thing is bound, a band, bond, rope, cord, fetter, tie (cf.: catena, manica, compes).
    I.
    Lit.:

    corpora constricta vinculis,

    Cic. de Or. 1, 52, 226:

    nodos et vincula rupit,

    Verg. A. 5, 510:

    hic fessas non vincula naves Ulla tenent,

    id. ib. 1, 168:

    Chio solvite vincla cado,

    Tib. 2, 1, 28:

    tunicarum vincla relaxat,

    Ov. F. 2, 321:

    quamvis Charta sit a vinclis non labefacta suis,

    i. e. the seal, id. P. 3, 7, 6:

    chartae sua vincula dempsi,

    id. Tr. 4, 7, 7:

    epistolae laxare,

    Nep. Paus. 4, 1:

    pennarum vincula,

    Ov. M. 8, 226:

    et Tyrrhena pedum circumdat vincula plantis,

    Verg. A. 8, 458;

    so of sandals,

    Tib. 1, 5, 66; Ov. F. 1, 410; 2, 324; 3, 823.—
    2.
    Esp. in the plur., of the fetters of prisoners, and hence sometimes to be rendered prison; and vincula publica, the state-prison:

    mitto vincla, mitto carcerem, mitto verbera, mitto secures,

    Cic. Verr. 2, 3, 24, § 59:

    aliquem aeternis tenebris vinculisque mandare,

    id. Cat. 4, 5, 10:

    de convivio in vincla atque in tenebras abripi,

    id. Verr. 2, 4, 10, § 24: in vincula conjectus, Caes. B. G, 3, 9;

    4, 27: in vincula duci,

    Liv. 3, 13, 4; 3, 49, 2; 3, 56, 4; 3, 57, 5; 5, 9, 4; 9, 34, 24; 38, 56, 9; Vell. 2, 7, 2 al.:

    in vinculis et catenis,

    Liv. 6, 16, 2;

    ex vinculis causam dicere,

    i. e. to plead in chains, Caes. B. G. 1, 4:

    publica,

    Nep. Milt. 7, 6; id. Paus. 2, 2; id. Cim. 1, 1; Paul. Sent. 5, 17, 3; 5, 26, 1.—
    II.
    Trop., a bond, fetter, tie, band:

    qui ex corporum vinculis tamquam e carcere evolaverunt,

    Cic. Rep. 6, 14, 14:

    vinculum ad astringendam fidem,

    id. Off. 3, 31, 111; cf.:

    victum ingens vinculum fidei,

    Liv. 8, 28, 8:

    vincula revellit non modo judiciorum, sed etiam utilitatis vitaeque communis,

    Cic. Caecin. 25, 70:

    vinculum ingens immodicae cupiditatis injectum est,

    Liv. 10, 13, 14: quae (beneficium et gratia) sunt vincula concordiae, Cic. Fin. 2, 35, 117:

    vinculis et propinquitatis et affinitatis conjunctus,

    id. Planc. 11, 27:

    vincla summae conjunctionis,

    id. Att. 6, 2, 1:

    accedit maximum vinculum, quod ita rem publicam geris, ut, etc.,

    id. Fam. 15, 11, 2:

    quod vinclum, quaeso, deest nostrae conjunctioni,

    id. ib. 5, 15, 2:

    ne cui me vinclo vellem jugali,

    Verg. A. 4, 16; cf. Ov. M. 9, 549:

    excusare laborem et mercenaria vincla,

    Hor. Ep. 1, 7, 67.

    Lewis & Short latin dictionary > vinclum

  • 18 vinculum

    vincŭlum, or (also in class. prose), contr., vinclum, i, n. [id.], that with which any thing is bound, a band, bond, rope, cord, fetter, tie (cf.: catena, manica, compes).
    I.
    Lit.:

    corpora constricta vinculis,

    Cic. de Or. 1, 52, 226:

    nodos et vincula rupit,

    Verg. A. 5, 510:

    hic fessas non vincula naves Ulla tenent,

    id. ib. 1, 168:

    Chio solvite vincla cado,

    Tib. 2, 1, 28:

    tunicarum vincla relaxat,

    Ov. F. 2, 321:

    quamvis Charta sit a vinclis non labefacta suis,

    i. e. the seal, id. P. 3, 7, 6:

    chartae sua vincula dempsi,

    id. Tr. 4, 7, 7:

    epistolae laxare,

    Nep. Paus. 4, 1:

    pennarum vincula,

    Ov. M. 8, 226:

    et Tyrrhena pedum circumdat vincula plantis,

    Verg. A. 8, 458;

    so of sandals,

    Tib. 1, 5, 66; Ov. F. 1, 410; 2, 324; 3, 823.—
    2.
    Esp. in the plur., of the fetters of prisoners, and hence sometimes to be rendered prison; and vincula publica, the state-prison:

    mitto vincla, mitto carcerem, mitto verbera, mitto secures,

    Cic. Verr. 2, 3, 24, § 59:

    aliquem aeternis tenebris vinculisque mandare,

    id. Cat. 4, 5, 10:

    de convivio in vincla atque in tenebras abripi,

    id. Verr. 2, 4, 10, § 24: in vincula conjectus, Caes. B. G, 3, 9;

    4, 27: in vincula duci,

    Liv. 3, 13, 4; 3, 49, 2; 3, 56, 4; 3, 57, 5; 5, 9, 4; 9, 34, 24; 38, 56, 9; Vell. 2, 7, 2 al.:

    in vinculis et catenis,

    Liv. 6, 16, 2;

    ex vinculis causam dicere,

    i. e. to plead in chains, Caes. B. G. 1, 4:

    publica,

    Nep. Milt. 7, 6; id. Paus. 2, 2; id. Cim. 1, 1; Paul. Sent. 5, 17, 3; 5, 26, 1.—
    II.
    Trop., a bond, fetter, tie, band:

    qui ex corporum vinculis tamquam e carcere evolaverunt,

    Cic. Rep. 6, 14, 14:

    vinculum ad astringendam fidem,

    id. Off. 3, 31, 111; cf.:

    victum ingens vinculum fidei,

    Liv. 8, 28, 8:

    vincula revellit non modo judiciorum, sed etiam utilitatis vitaeque communis,

    Cic. Caecin. 25, 70:

    vinculum ingens immodicae cupiditatis injectum est,

    Liv. 10, 13, 14: quae (beneficium et gratia) sunt vincula concordiae, Cic. Fin. 2, 35, 117:

    vinculis et propinquitatis et affinitatis conjunctus,

    id. Planc. 11, 27:

    vincla summae conjunctionis,

    id. Att. 6, 2, 1:

    accedit maximum vinculum, quod ita rem publicam geris, ut, etc.,

    id. Fam. 15, 11, 2:

    quod vinclum, quaeso, deest nostrae conjunctioni,

    id. ib. 5, 15, 2:

    ne cui me vinclo vellem jugali,

    Verg. A. 4, 16; cf. Ov. M. 9, 549:

    excusare laborem et mercenaria vincla,

    Hor. Ep. 1, 7, 67.

    Lewis & Short latin dictionary > vinculum

См. также в других словарях:

  • MUSCAE — I. MUSCAE dicti Plauto in Mercat. Actu. 2. sc. 3. qui Horatio l. 2. Sat. 8. Umbrae, convivae non invitati, et θράσος verarum Muscarum, Homero iam notatum, imitantes: Hae, quia a templis Bacchi Cererisque non aeque aberant ac ab aede Herculis, in… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ROBUR — I. ROBUR Ammian munimentum in suburbio Basileae: Rotthauss, Simlero. Sic autem castrum vocatum est a Valentiniano Aug. contra Alamannos, aedificatum. Quod in loco fuisse Urbis Basileae, ubi nunc summum Templum, contendit Chr. Urstisius in Epit.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ACTIO Fidei et ejus pompa — ACTIO Fidei, et ejus pompa in Ecclesia Romana ultimus Inquisitionis est actus, olim sermo Gener alis de Fide dictus, quô plures religionis causâ rei, aliquando centum aut ducenti, in publicum spectaculum, ad varia paenitentiarum et suppliciorum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PARRICIDA — apud Romanos, antiquitus significabat, qui parem, i. e. hominem occidisset, ut notant Franciscus Balduinus de legibus Romuli p. 25. et Iacobus Raevardus Comm. in Reg. iur. c. 109. Unde lex Numae: Si quis hominem liberum dolô sciens morti duit,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PERPETUUS Carcer — quid poenae, et quibus irrogari soleat, in Communione Romana diximus voce Immuratio. Ei nonumquam et aliae paenitentiae adiunguntur: aliquando, ut cum veste cruce signata stent in porta alicuius templi, tali et tantô tempore iuxta decretum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • TRIUMVIRI Capitales — qui et Tresviri et Treviri Capitales, Sallustio, in Catil. c. 55. Iudices vel, ut alii legunt, Vindices rerum capitalium, creati sunt primum M. Curiô Dentatô et P. Ruffinô Consulib. ut ex Liv. l. 9. apparet, an. Urb. Cond. 495. ut habet Rosinus,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • DIODORUS — I. DIODORUS Alexandrin, fil. Pollionis philosophi eius, qui composuit Dictionarium Attic. floruit Adriani temp. Suid Diodoros paraeterea duos e Lydia Tiberii temp. Strab. commemorat, ambos oratores. II. DIODORUS Antiochen. Tarsensis Praesul.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PEJERARIUM — vox recentioris aevi, occurrit apud Cyprian. Ep. 22. Saluta Numeriam et Candidam, quae secundum Pauli praeoeptum, et coetererum Martyrum, quorum nomina subicio, Bassi in Peierario, Mappalici in quaestione, Fortunionis in carcere, Pauli a… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Burg Pfraumberg — p3 Burg Přimda Gesamtansicht der Burg von Süden. Alternativname(n): Burg Pfraumberg …   Deutsch Wikipedia

  • Burg Primda — p3 Burg Přimda Gesamtansicht der Burg von Süden. Alternativname(n): Burg Pfraumberg …   Deutsch Wikipedia

  • Burg Přimda — Gesamtansicht der Burg von Süden. Alternativname(n): Burg Pfraumberg …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»